خرگوش‌ها حیوانات خانگی دوست‌داشتنی و حساسی هستند. شناسایی زودهنگام بیماری در آنها و اقدام سریع برای درمان، نقش حیاتی در سلامتی و طول عمرشان دارد. در این مقاله، ۱۹ نکته کلیدی در مورد ۹ دسته از شایع‌ترین بیماری‌های خرگوش‌ها را بررسی می‌کنیم که نیازمند توجه فوری هستند.

• ✅

  ۱. بیماری‌های گوارشی (GI Stasis):

  بی‌اشتهایی، کاهش وزن، مدفوع کم و کوچک یا عدم دفع مدفوع.
• ✅

  ۲. بیماری‌های تنفسی:

  عطسه، سرفه، ترشحات بینی یا چشم، تنفس سخت.
• ✅

  ۳. بیماری‌های دندانی:

  آبریزش دهان، جویدن یک طرفه، بی‌اشتهایی، تورم صورت.
• ✅

  ۴. بیماری‌های پوستی:

  خارش، ریزش مو، قرمزی پوست، زخم، انگل‌های خارجی (کنه، کک، شپش).
• ✅

  ۵. مشکلات ادراری:

  تکرر ادرار، ادرار خونی، بی‌اختیاری ادرار، درد هنگام ادرار کردن.

نکته ۱:

در صورت مشاهده هرگونه تغییر در عادات غذایی خرگوش، فوراً به دامپزشک مراجعه کنید. GI Stasis یک وضعیت اورژانسی است.

نکته ۲:

تنفس سخت در خرگوش نشانه یک مشکل جدی است و نیاز به درمان فوری دارد.

نکته ۳:

مشکلات دندانی در خرگوش‌ها بسیار شایع است و می‌تواند منجر به درد و بی‌اشتهایی شود.

• ✅

  ۶. انگل‌های داخلی:

  اسهال، کاهش وزن، نفخ، کرم‌های قابل مشاهده در مدفوع.
• ✅

  ۷. بیماری‌های عصبی:

  لرزش، تشنج، فلج، عدم تعادل.
• ✅

  ۸. تومورها و سرطان:

  توده یا تورم غیرطبیعی، کاهش وزن، بی‌اشتهایی.
• ✅

  ۹. آسیب‌های فیزیکی:

  شکستگی استخوان، زخم، کبودی.

نکته ۴:

پیشگیری از انگل‌های داخلی با رعایت بهداشت و انجام آزمایش‌های دوره‌ای مدفوع ضروری است.

نکته ۵:

علائم عصبی در خرگوش‌ها می‌تواند ناشی از بیماری‌های مختلفی باشد و نیاز به تشخیص دقیق دارد.

نکته ۶:

تشخیص زودهنگام تومورها و سرطان می‌تواند شانس موفقیت درمان را افزایش دهد.

• ✅

  ۱۰. Pasteurella (آبسه):

  آبسه‌های زیرپوستی، ترشحات چرکی.
• ✅

  ۱۱. Myxomatosis:

  تورم صورت، ضایعات پوستی، ترشحات چشم. (این بیماری در ایران شایع نیست اما آگاهی از آن مهم است).
• ✅

  ۱۲. Rabbit Hemorrhagic Disease (RHD):

  مرگ ناگهانی، خونریزی داخلی. (این بیماری بسیار مسری و خطرناک است و واکسیناسیون برای پیشگیری ضروری است).

نکته ۷:

آبسه‌ها در خرگوش‌ها به درمان آنتی‌بیوتیکی و جراحی نیاز دارند.

نکته ۸:

واکسیناسیون RHD می‌تواند از مرگ خرگوش شما جلوگیری کند. با دامپزشک خود در مورد واکسیناسیون صحبت کنید.

نکته ۹:

در صورت مشاهده هرگونه ترشحات چرکی یا ضایعات پوستی در خرگوش خود، فوراً به دامپزشک مراجعه کنید.

• ✅

  ۱۳. استرس:

  بی‌اشتهایی، جویدن خز، رفتارهای پرخاشگرانه.
• ✅

  ۱۴. گرمازدگی:

  له له زدن، بی‌حالی، ضعف.

نکته ۱۰:

از ایجاد استرس در خرگوش خود جلوگیری کنید. محیطی آرام و امن برای او فراهم کنید.

نکته ۱۱:

خرگوش‌ها در برابر گرما بسیار حساس هستند. در فصل گرما مراقب باشید که گرمازده نشوند.

• ✅

  ۱۵. زخم پاشنه پا (Sore Hocks):

  زخم و التهاب در پاشنه پا.
• ✅

  ۱۶. یورین اسکلد (Urine Scald):

  التهاب و سوختگی پوست ناشی از تماس طولانی با ادرار.

نکته ۱۲:

بستر مناسب و تمیز، از ایجاد زخم پاشنه پا و یورین اسکلد جلوگیری می‌کند.

نکته ۱۳:

در صورت مشاهده هرگونه زخم یا التهاب در پاشنه پا یا ناحیه تناسلی خرگوش خود، به دامپزشک مراجعه کنید.

• ✅

  ۱۷. بی‌اشتهایی انتخابی (Selective Eating):

  فقط خوردن بخشی از غذا و امتناع از خوردن سایر قسمت‌ها.
• ✅

  ۱۸. مدفوع خواری (Cecotrophy):

  خرگوش‌ها مدفوع خاصی (سکوتروف) را می‌خورند که حاوی مواد مغذی است. عدم وجود این رفتار یا افزایش آن غیرطبیعی است.
• ✅

  ۱۹. تغییر در رفتار:

  هرگونه تغییر ناگهانی در رفتار خرگوش (بی‌حالی، پرخاشگری، گوشه‌گیری) می‌تواند نشانه بیماری باشد.

نکته ۱۵:

توجه به مدفوع خواری خرگوش (سکوتروف) می‌تواند به تشخیص زودهنگام مشکلات گوارشی کمک کند.

نکته ۱۷:

اگر خرگوش شما فقط بخشی از غذا را می‌خورد و بقیه را باقی می‌گذارد، با دامپزشک مشورت کنید.

نکته ۱۸:

همیشه آب تازه در دسترس خرگوش خود قرار دهید.

نکته ۱۹:

به طور منظم خرگوش خود را برای بررسی سلامتی به دامپزشک ببرید.

19 نکته 9دسته بیماری خرگوش که باید سریع درمان شوند

1. بیماری های گوارشی (GI Stasis)

بی اشتهایی و کاهش مدفوع از نشانه های اولیه این بیماری خطرناک هستند. اگر خرگوش شما غذا نمی‌خورد و مدفوع تولید نمی‌کند، فورا به دامپزشک مراجعه کنید. معاینه شکمی توسط دامپزشک برای تشخیص گرفتگی و بررسی حرکت روده ضروری است. درمان شامل مایع درمانی، داروهای محرک روده و در صورت لزوم، تغذیه اجباری است. از دادن غذاهای پر کربوهیدرات و کم فیبر خودداری کنید، زیرا این مواد میتوانند باعث ایجاد مشکل شوند. دسترسی دائمی به یونجه تازه و آب تمیز برای پیشگیری از GI Stasis حیاتی است. استرس را کاهش دهید، زیرا استرس می‌تواند باعث بروز این مشکل شود. بهداشت قفس و محیط نگهداری خرگوش را رعایت کنید.

2. مشکلات دندانی

ترشح آب دهان، کاهش اشتها و مالیدن صورت به اشیاء نشان دهنده مشکلات دندانی است. دندان های خرگوش به طور مداوم رشد می کنند و عدم سایش مناسب باعث ایجاد مشکلات می شود. دامپزشک می‌تواند دندان ها را معاینه کرده و در صورت لزوم، کوتاه کند یا مشکلات ریشه دندان را درمان کند. تامین یونجه و چوب های جویدنی برای سایش دندان ها ضروری است. رژیم غذایی مناسب با مقدار کافی فیبر به سلامت دندان کمک می کند. بررسی منظم دندان ها توسط دامپزشک برای پیشگیری از مشکلات جدی لازم است. بی توجهی به مشکلات دندانی می‌تواند منجر به درد و عفونت شود.

3. پاستورلوز (Pasteurellosis)

عطسه، آبریزش بینی و چشم، و عفونت گوش از علائم این بیماری باکتریایی هستند. این بیماری بسیار مسری است و می‌تواند به سرعت در بین خرگوش ها گسترش یابد. دامپزشک آنتی بیوتیک مناسب را تجویز می کند. تمیز کردن و ضدعفونی کردن قفس و محیط نگهداری برای جلوگیری از انتشار بیماری ضروری است. در صورت مشاهده علائم، خرگوش بیمار را از سایر خرگوش ها جدا کنید. تهویه مناسب قفس به جلوگیری از گسترش باکتری کمک می کند. تقویت سیستم ایمنی خرگوش با رژیم غذایی مناسب و کاهش استرس مهم است.

4. کنه و انگل های خارجی

خارش شدید، ریزش مو و وجود پوسته پوسته شدن پوست از علائم وجود کنه یا انگل های خارجی است. دامپزشک داروهای ضد انگل مناسب را تجویز می کند. قفس و محیط نگهداری را به طور کامل تمیز و ضدعفونی کنید. از تماس خرگوش با حیوانات آلوده جلوگیری کنید. بررسی منظم پوست و موی خرگوش برای شناسایی زودهنگام انگل ها ضروری است. بعضی از انگل ها میتوانند برای انسان نیز مسری باشند، بنابراین رعایت بهداشت ضروری است.

5. عفونت های مجاری ادراری

ادرار خونی، مشکل در ادرار کردن و بی اختیاری ادرار از علائم این بیماری است. دامپزشک آزمایش ادرار برای تشخیص عفونت و تجویز آنتی بیوتیک انجام می دهد. تامین آب تازه و تمیز برای حفظ سلامت دستگاه ادراری ضروری است. تمیز نگه داشتن قفس و جلوگیری از کثیف شدن زیر خرگوش به پیشگیری کمک می کند.

6. اسهال

مدفوع آبکی و تغییر در عادات دفع مدفوع نشانه اسهال است. علل مختلفی از جمله عفونت های باکتریایی یا ویروسی، تغییر ناگهانی در رژیم غذایی و انگل ها میتوانند باعث اسهال شوند. مراجعه به دامپزشک برای تشخیص علت و درمان مناسب ضروری است. تامین آب الکترولیت دار برای جلوگیری از کم آبی بدن مهم است.

7. زخم کف پا (Sore Hocks)

زخم و التهاب در کف پاهای خرگوش نشان دهنده این بیماری است. علل آن شامل قفس نامناسب، وزن زیاد و کمبود مو در کف پا است. تغییر بستر قفس به یک بستر نرم و جاذب برای کاهش فشار روی پاها ضروری است. دامپزشک ممکن است داروهای موضعی یا آنتی بیوتیک تجویز کند.

8. سر کج (Head Tilt)

تمایل سر به یک طرف، عدم تعادل و چرخش غیرارادی چشم از علائم این بیماری است. علت های مختلفی از جمله عفونت گوش داخلی، انگل E. cuniculi و آسیب مغزی میتوانند باعث این بیماری شوند. دامپزشک برای تشخیص علت دقیق و درمان مناسب آزمایشات لازم را انجام می دهد.

9. میازیس (Myiasis) یا آلودگی به لارو مگس

وجود لارو مگس در پوست و موی خرگوش، به ویژه در اطراف مقعد، نشان دهنده این بیماری است. این بیماری اغلب در خرگوش هایی رخ می دهد که به دلیل بیماری یا چاقی نمی توانند خود را تمیز کنند. دامپزشک لاروها را از بین می برد و زخم ها را تمیز می کند. جلوگیری از میازیس با تمیز نگه داشتن قفس و کنترل جمعیت مگس ها امکان پذیر است. بررسی روزانه خرگوش برای شناسایی زودهنگام لاروها ضروری است.